Herb Człopy
Oficjalny Portal
Miasto i Gmina Człopa
Człopa miasto po drodze Baza aktów własnych transmisji sesji Rady Miejskiej BIP FB
tło

Dzierżykraj

Pierwszy, wymieniany w przekazach historycznych, władca Człopy - to książę Dzierżykraj, który żył podobno w X wieku i władał rozległymi ziemiami między Drawą, Gwdą i Notecią, a ośrodkiem niejako "stołecznym" owego księstwa miała być właśnie Człopa.

Jego imię wymienia m.in. Kasper Niesiecki (żyjący: 1682-1744, jezuita zajmujący się genealogią) w swoim "Herbarzu polskim" (t. I, s. 131, wyd. 1846, w Lipsku) jako "Dzierżykraja z Człopy" (herbu "Nałęcz"). Ówże Dzierżykraj miał przyjąć chrzest ok. roku 1000 za sprawą władcy Polski Bolesława Chrobrego zrzec się tytułu i pozycji niezawisłego księcia i zostać mianowany wojewodą poznańskim(!).
Herb "Nałęcz" (biała wiązanka, chustka) miał upamiętniać chrzest Dzierżykraja. Później stał się herbem rodu panów na Czarnkowie: Czamkowskich. Informację o Dzierżykraju przekazuje także tablica-epitafium umieszczona w kościele w Czarnkowie. Inne przekazy źródłowe wymieniają jakiegoś "Dzierżykraja" (ok. 966 r.) wśród fundatorów klasztoru w Trzemesznie Lubuskim (przywilej fundacyjny klasztoru).

Nie ma jednak jednoznacznego przekazu źródłowego (w sensie źródła pierwotnego), który poświadczałby w sposób niewątpliwy dziejową autentyczność owego legendarnego władcy Człopy. Ale nie jest to sytuacja wyjątkowa dla tego okresu dziejów. Stąd wydaje się, że postać Dzierżykraja można traktować ze znacznym "kredytem zaufania".

Materiał pochodzi z książki Sławomira Łozowskiego:
"Człopa, okruchy dziejów, okolice, legendy"